podatek na raty - proces krok po kroku

Na każdym podatniku ciąży konieczność uiszczenia podatków wynikających z określonych obowiązków np. z opodatkowania działalności gospodarczej. Kiedy jednak np. sytuacja finansowa uniemożliwia terminową zapłatę określonej kwoty w całości, można ubiegać się o rozłożenie podatku na raty. Zobacz, jak to zrobić krok po kroku.

Rozłożenie na raty należności podatkowych – co i kiedy?

Rozłożenie należności podatkowych na raty to forma ulgi uznaniowej, o której decyduje urząd. Polega ona na podzieleniu kwoty podatku lub innych zobowiązań podatkowych na mniejsze części (co najmniej dwie) i określenia dla nich nowego harmonogramu spłaty. Na raty mogą zostać rozłożone:

  • należne podatki;
  • zaległości podatkowe wraz z odsetkami za zwłokę;
  • odsetki od zaległości podatkowych np. nieuregulowanej w terminie zaliczki na podatek dochodowy.

Rozłożenie na raty podatku zazwyczaj następuje, gdy organ podatkowy uwzględni albo ważny interes podatnika np. niemożność terminowego uregulowania podatku wynika z utraty losowej majątku, albo interes publiczny np. nierozłożenie płatności na raty spowoduje konieczność wypłacania podatnikowi zapomogi ze środków publicznych.

W celu skorzystania z takiej ulgi podatnik musi złożyć wniosek o rozłożenie na raty podatku.

Podatek na raty krok po kroku – jak to zrobić?

Krok 1. – sprawdź termin zapłaty podatku

O rozłożenie podatku na raty można ubiegać się przed upływem terminu jego płatności. Dlatego warto wcześniej ocenić swoją sytuację majątkową i ustalić, czy jesteś w stanie zapłacić zobowiązanie w całości. Jeśli nie, złóż jak najszybciej wniosek o rozłożenie na raty podatku. Jeśli zrobisz to po obowiązującym terminie zapłaty podatku, powstanie zaległość podatkowa i zapłacisz dodatkowo wynikające z niej odsetki za zwłokę.

Krok 2. – stwórz wniosek o rozłożenie podatku na raty

Aby skorzystać z ulgi polegającej na płatności podatku w ratach, należy złożyć wniosek. Trzeba w nim umieścić:

  • swoje dane podatnika: imię i nazwisko, adres zamieszkania, PESEL oraz w przypadku prowadzenia działalności NIP, nazwę i siedzibę firmy, REGON;
  • przedmiot wnioskowania: o jakie należności chodzi, w jakiej wysokości, jaki jest termin ich płatności, za jaki okres, na ile rat chcesz rozłożyć podatek;
  • opis sytuacji, z której wynika konieczność płatności ratalnej.

Dla organu rozpatrującego pismo bardzo ważne jest uzasadnienie wniosku o rozłożenie na raty podatku. Przykład potwierdzenia prośby może dotyczyć trudnej sytuacji materialnej związanej np. z zamknięciem działalności z powodów zdrowotnych. Pamiętaj, że urząd dokonuje oceny stanu materialnego podatnika, dlatego warto dołączyć do wniosku dokumenty, które uzasadnią konieczność rozłożenia podatku na raty. Mogą to być m.in.

  • własne oświadczenie o sytuacji zarobkowej, rodzinnej i majątkowej;
  • dokumenty potwierdzające realną możliwość spłaty rat w określonych we wniosku terminach;
  • urzędowy druk ORD – HZ (oświadczenie o nieruchomościach i prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem hipoteki przymusowej i rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego) lub pisemna odmowa jego złożenia.

Krok 3. – podpisz i złóż wniosek

O rozłożenie należności podatkowych na raty można ubiegać się podczas wizyty w urzędzie skarbowym, listownie lub elektronicznie.

Składany osobiście lub listownie wniosek o rozłożenie podatku na raty należy podpisać odręcznie. Jeśli korzystasz z elektronicznego złożenia, podpisz go podpisem kwalifikowanym lub Profilem Zaufanym.

Złożenie wniosku o podział podatku na raty jest bezpłatne.

Krok 4. – poczekaj na sprawdzenie wniosku

Po złożeniu dokumentów urząd zajmie się ich formalnym i merytorycznym sprawdzaniem. Jeśli zostaną wykryte błędy lub wniosek będzie niepełny, otrzymasz wezwanie do poprawienia lub uzupełniania informacji w ciągu 7 dni od otrzymania wiadomości. Ewentualny brak reakcji podatnika na wezwanie skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.

Krok 5. – zapoznaj się z decyzją urzędu

Zazwyczaj w trakcie 30 dniu (przy skomplikowanych sprawach w ciągu 60 dni) urząd podejmie decyzję o uznaniu lub odmowie prośby o rozłożeniu podatku na raty. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku podatnik zobowiązany jest zapłacić podatek w ratach, których wysokość i termin będą wskazane w decyzji. 

Po otrzymaniu odmowy można w ciągu 14 dni odwołać się od urzędowej decyzji. Można też ponownie złożyć wniosek o rozłożenie podatku na raty, uwzględniając nowe okoliczności związane z niemożnością uregulowania należności w całości.

Rozłożenie podatku na raty – ile to kosztuje?

Samo złożenie wniosku jest bezpłatne, chyba że podatnik korzysta z usług pełnomocnika. Wówczas trzeba zapłacić opłatę skarbową w wysokości 17 zł za pełnomocnictwo szczególne PPS-1.

Jeżeli wniosek o rozłożenie podatku na raty zostanie złożony przed terminem powstania zapłaty podatku, nie trzeba będzie płacić karnych odsetek. Jednak pozytywna decyzja urzędu o płaceniu podatku w ratach wiąże się z uiszczeniem opłaty prolongacyjnej. Jest to kwota, jaką należy zapłacić za otrzymanie możliwości spłaty ratalnej. Stanowi ona swego rodzaju rekompensatę dla urzędu za utracone odsetki. Jej wysokość ustalana jest od kwoty podatku, przy czym jest naliczana po niższej stawce niż odsetki, a przedsiębiorca może ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Opłata prolongacyjna nie obowiązuje, gdy przyczyną ubiegania się o rozłożenie podatku na raty była klęska żywiołowa lub wypadek losowy.

Pamiętaj, że wydana decyzja urzędu skarbowego jest wiążąca. Niespłacanie podatku w ratach doprowadza do jej wygaszenia oraz konieczności jak najszybszego uregulowania całego zadłużenia.